#116 Sierpniowe rekomedacje lekturowe część 4. Borges i Styron

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” polecam twórczość Jorge Louisa Borgesa i Williama Styrona, dwóch wielkich pisarzy XX-wieku, bardzo od siebie różnych, ale bez wątpienia genialnych.

Mówię tu przede wszystkim o książkach Borgesa „Alef” i „Fikcje” oraz o „Na pastwę płomieni” oraz „Wyborze Zofii” Williama Styrona, ale pojawiają się także inne ich książki. Opowiadam także o ich życiu.

Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.

Owocnego słuchania!

#115 Sierpniowe rekomendacje lekturowe część 3. Pogranicza metafizyki: Paul Tillich i myślenie poza ortodoksjami

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” opowiadam o książce Paula Tillicha „Męstwo bycia” (powinna się nazywać „Odwaga bycia” – więcej o tym w podcaście).

Mówię m.in. o lęku w ujęciu psychologicznym i ontologicznym. O śmierci i innych sytuacjach granicznych. Nieortodoksyjnym myśleniu o religii i religijności. Wierze jako „trosce ostatecznej”. „Teologach wyklętych” – Hansie Küngu i Eugenie Drewermannie.

A także o wielu jeszcze innych sprawach.

Owocnego słuchania!

#114 Sierpniowe rekomendacje lekturowe cześć 2. Pogranicza metafizyki – „Odpowiedź Hiobowi” C.G. Junga

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” ciąg dalszy sierpniowych rekomendacji. Tym razem opowiadam o jednej z najciekawszych i najbardziej wywrotowych książek XX wieku, czyli „Odpowiedzi Hiobowi” Carla Gustava Junga.

W tym odcinku mowa m.in. o różnicach pomiędzy religijnością ortodoksyjną i nieortodoksyjną. O gnostycyzmie i chrześcijaństwie. O tym, czym się różni obraz boga w ludzkiej psychice od boga transcendentnego. O tym, czy starotestamentowy Bóg jest istotą okrutną i złośliwą, a jeśli tak to dlaczego. O tym, jak skandalicznie i okrutnie Jahwe potraktował Hioba, a także o tym, co z tego później wynikło. O psychoanalizie, teologii i filozofii. O świadomości i nieświadomości.

A także o wielu jeszcze innych sprawach.

Owocnego słuchania!

#113 Sierpniowe rekomendacje lekturowe część 1. Literatura niepokojąca

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” przedstawiam pierwszą część sierpniowych, wakacyjnych rekomendacji lekturowych. W kolejnych odcinkach będę polecał książki mniej popularne, niekoniecznie powszechnie znane, ale moim zdaniem zdecydowanie warte uwagi.

Na początek „literatura niepokojąca”, czyli Mariana Enriquez, Clive Barker i Lucius Shepard.

Owocnego słuchania (i czytania)!

#112 Jakie są źródła depresji? Rozmowa z dr. n. med. Cezarym Żechowskim

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr n. med. Cezary Żechowski, psychiatra i psychoterapeuta.

A rozmawiamy o źródłach depresji.

Rozmawiamy także o metaanalizie opublikowanej niedawno na łamach „Molecular Psychiatry”, z których wynika, że serotoninowa teoria depresji nie ma oparcia w faktach. O skuteczności leków przeciwdepresyjnych. O historii psychiatrii. O najnowszej wiedzy dotyczącej źródeł psychologicznego cierpienia. O nowych nurtach w farmakologii i psychoterapii.

A także o wielu jeszcze innych sprawach.

Owocnego słuchania!

#111 Monoteizm a wojna. Rozmowa z prof. Arkadiuszem Stempinem

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Arkadiusz Stempin, historyk i politolog związany z Wyższą Szkołą Europejską w Krakowie i Uniwersytetem we Fryburgu. W tym odcinku wracamy do tematyki poruszanej już w odcinku #59, ale rozpatrujemy ją w nowych perspektywach.

A rozmawiamy o tym, czy w monoteistycznym uroszczeniu do jedynej prawdy tkwi wojenny potencjał.

Rozmawiamy także o relacjach pomiędzy religią a przemocą. O różnicach i podobieństwach pomiędzy judaizmem, chrześcijaństwem a islamem. O mrocznych kartach w dziejach religii i w dziejach ludzkości. O tym, czy politeizm także może stać się źródłem przemocy. O buddyzmie. O wojnie. O przyszłości Europy i świata.

A także o wielu jeszcze innych sprawach.

Owocnego słuchania!

 

#109 Czy czas jest tylko złudzeniem naszego umysłu? Rozmowa z prof. Janem Chwedeńczukiem

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Jan Chwedeńczuk, fizyk z Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego.

A rozmawiamy o tym, czy czas istnieje.

Rozmawiamy także o tym, czy – jak twierdzi włoski fizyk Carlo Rovelli – „czas nie jest częścią fundamentalnej struktury rzeczywistości”. O tym, co by to miało znaczyć, że czas jest iluzją wytwarzaną przez umysł. O tym, dlaczego tego nie wiemy i dlaczego z dużym prawdopodobieństwem się nie dowiemy. O tym, czy mamy dostęp do „rzeczywistej rzeczywistości”, czy też skazani jesteśmy na zamknięcie wewnątrz własnej perspektywy. O względności czasu i podróżach w czasie.

A także o wielu jeszcze innych sprawach.

Owocnego słuchania!

#108 Czy światem rządzą reptilianie?

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” opowiadam o jednej z najpopularniejszych ostatnio (dzięki wypowiedziom pewnej piosenkarki) teorii spiskowych, wedle której światem rządzą reptilianie – zmiennokształtne jaszczury przybyłe tysiące lat temu z konstelacji Draco.

Rekonstruuję krótką historię tej teorii spiskowej. Przedstawiam charakterystykę reptilian w oparciu o dzieła ich głównych kronikarzy. Zastanawiam się nad strukturą tej konkretnej teorii spiskowej i próbuję odpowiedzieć na pytanie o źródła jej wyjątkowej atrakcyjności oraz rosnącej popularności.

A wreszcie – próbuję wskazać, co w tej teorii może być prawdą…

Owocnego słuchania!

#107 Spowiedź – tylko dla dorosłych? Rozmowa z prof. Tadeuszem Bartosiem

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Tadeusz Bartoś, filozof, autor m.in. książek „Wolność, równość, katolicyzm”, „Koniec prawdy absolutnej” i „Klątwa Parmenidesa”.

A rozmawiamy o tym, że dzieci nie powinny przystępować do spowiedzi.

Rozmawiamy także o specyfice sakramentu spowiedzi. O tym, że kilkuletnie dzieci nie rozumieją pojęcia grzechu, bo potrzebne do tego zdolności poznawcze pojawiają się na późniejszych etapach rozwoju. O szkodliwości i nieadekwatności spowiedzi w wieku kilku lat. O tym dlaczego Kościół katolicki mimo tego wciąż stosuje tę praktykę. O wielostronnym i wielopoziomowym kryzysie Kościoła i powodach tego kryzysu.

A także o wielu jeszcze innych sprawach.

Owocnego słuchania!

#106 Pornografia i postpornografia. Rozmowa z dr Ewą Stusińską

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Ewa Stusińska, literaturoznawczyni, autorka książek „Dzieje grzechu. Dyskurs pornograficzny w polskiej literaturze XX wieku” oraz „Miła robótka. Polskie świerszczyki, harlekiny i porno z satelity”.

A rozmawiamy o porno i postporno.

Rozmawiamy także o tym, czym jest pornografia. O feminizmie wobec pornografii krytycznym i afirmacyjnym. O postpornografii jako krytyce mainstreamowego porno. O ciemnych i jasnych stronach przemysłu erotycznego. O przemianach zachodzących w pornografii.

Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.

Owocnego słuchania!

#105 Tajemnice adwokatów. Rozmowa z mec. Arturem Nowakiem

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości mec. Artur Nowak, adwokat znany z działalności na rzecz ofiar przemocy seksualnej w Kościele katolickim, autor m.in. „Gomory” (napisanej wspólnie ze Stanisławem Obirkiem) oraz ostatnio książki „Adwokaci. Zraniony zapał”.

A rozmawiamy o trudnych i fascynujących aspektach zawodu adwokata.

Rozmawiamy także o specyfice środowiska prawniczego. O stereotypach, które na temat prawników krążą. O rozczarowaniu, depresji i uzależnieniach. O etyce i moralności w kontekście zawodu prawnika. O patologiach polskiego systemu sądowego.

A także o wielu jeszcze innych sprawach.

Owocnego słuchania!

104 Jaki będzie nowy porządek świata? Rozmowa z płk. rez. dr. Piotrem Łukasiewiczem

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości płk. rez. dr Piotr Łukasiewicz, były ambasador Polski w Afganistanie, analityk Polityki Insight, autor książki „Talibowie. Przekleństwo czy nadzieja Afganistanu”.

A rozmawiamy o tym, jaki będzie nowy porządek świata.

Rozmawiamy także o możliwych scenariuszach rozwoju wojny w Ukrainie. Zarówno militarnych, jak i politycznych. Rozmawiamy o sytuacji międzynarodowej. O tym kto faktycznie wygrywa tę wojnę. O roli propagandy i o zmieniających się rosyjskich narracjach wokół „operacji specjalnej”. O tym, czy Putin jest postmodernistą. Oraz o wielu jeszcze innych sprawach.

Owocnego słuchania!

#103 Jak rozpoznać mordercę? Skąd zło – część 3. Rozmowa z dr. Pawłem Boguszewskim

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” ponownie gości dr Paweł Boguszewski, neurofizjolog, kierownik Pracowni Metod Behawioralnych w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN.

A rozmawiamy o tym, czy da się przewidzieć, kto w przyszłości będzie zagrożeniem dla innych.

Rozmawiamy także o strzelaninie w szkole podstawowej w Texasie, która miała miejsce 24 maja 2022 roku. O profilu psychologicznym osób, które dokonują takich zbrodni. O tym jaką wartość mają takie profile. O umyśle mordercy i o mózgu mordercy. O sposobach prewencji – zbiorowych i indywidualnych. O tym, czy istnieje algorytm na zło.

A także o wielu jeszcze innych sprawach.

Owocnego słuchania!

#102 Skąd zło? Rozmowa z dr. Pawłem Boguszewskim (część 2)

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” ponownie gości dr Paweł Boguszewski, neurofizjolog, kierownik Pracowni Metod Behawioralnych w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN.

A rozmawiamy o zewnętrznych warunkach sprzyjających agresji i okrucieństwu.

Rozmawiamy także o eksperymentach Stanleya Milgrama i Philipa Zimbardo. O ewolucyjnych źródłach podległości wobec autorytetów. O ewolucyjnych źródłach agresji. O tym, czy każdy w odpowiednich warunkach może czynić zło. O psychologicznej, antropologicznej, socjologicznej i neuronaukowej perspektywie patrzenia na zagadnienie zła, agresji i okrucieństwa.

A także o wielu jeszcze innych sprawach.

Owocnego słuchania!

#101 Skąd zło? Rozmowa z dr. Pawłem Boguszewskim (część 1)

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości dr Paweł Boguszewski, neurofizjolog, kierownik Pracowni Metod Behawioralnych w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN.

A rozmawiamy o źródłach zła.

Rozmawiamy także o różnych formach zła. O agresji i bezinteresownym okrucieństwie. O tym, co na temat tych zjawisk mówi współczesna psychologia. O tym, czy ich źródła kryją się w genach, mózgu, umyśle, kulturze, a może w odległej, ewolucyjnej historii. O narcyzmie, makiawielizmie, psychopatii i… codziennym sadyzmie. O tym czy można się urodzić z „naturalnymi” tendencjami do zła.

A także o wielu jeszcze innych sprawach.

Owocnego słuchania! 

#100 Wolność myślenia, wolność słowa, wolność dyskusji. Rozmowa z prof. Tadeuszem Bartosiem

W

najnowszym, setnym już odcinku „Skądinąd”, gości prof. Tadeusz Bartoś, filozof, autor m.in. książek „Koniec prawdy absolutnej”, „Klątwa Parmenidesa” i „Upadek, niemożliwy. Eseje filozoficzne”.

A rozmawiamy o wolności myślenia, mówienia i dyskutowania.

Rozmawiamy także o tym, jak na te wolności wpływają media społecznościowe. O Elonie Musku, który kupił Twittera i zapowiedział, że wolność słowa tam przywróci. O stanie debaty publicznej. O amerykańskich kampusach, na których panuje kryzys wolności słowa i wolności dyskusji. O autorytetach, instytucjach, wiedzy i ekspertach. O teoriach spiskowych i pseudomedycynie.

A także o wielu jeszcze innych sprawach.

Owocnego słuchania!

#99 Polaryzacja polityczna a teorie spiskowe. Wykład Tomasza Stawiszyńskiego

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” przedstawiam wykład inauguracyjny wygłoszony 22.IV.2022 na Sympozjum Psychiatrycznym „Nowa normalność, czyli rola psychiatrii w spolaryzowanym świecie”, zorganizowanym przez Oddział Warszawski Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, w Instytucie Psychiatrii i Neurologii w Warszawie.

W wykładzie staram się pokazać, że polaryzacja polityczna jest pewną odmianą myślenia spiskowego. Że innymi słowy – działają tam analogiczne mechanizmy poznawcze i psychologiczne, co w przypadku teorii spiskowych. Przedstawiam krótką historię refleksji nad teoriami spiskowymi, ich kulturową oraz społeczną rolę oraz potencjalne i aktualne niebezpieczeństwa, jakie się z ich propagowaniem wiążą.

Owocnego słuchania!

#98 O granicach i funkcjach humoru – nie tylko na wojnie. Rozmowa z Michałem Sufinem

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości Michał Sufin, autor tekstów, reżyser i aktor związany z Klubem Komediowym w Warszawie.

A rozmawiamy o tym, jak potężną bronią potrafi być humor.

Rozmawiamy także o tym, jak Ukraina już wygrała wojnę informacyjną. O memach, dowcipach i żartach z Rosją w roli głównej. O tym, dlaczego każda totalitarna władza boi się humoru. O społecznej funkcji śmiechu. O tym, czy są sprawy, z których nie powinno się pod żadnym pozorem żartować. O głośnym skandalu wokół Chrisa Rocka i Willa Smitha.

A także o wielu jeszcze innych sprawach.

Owocnego słuchania!

#97 Fizyka kwantowa a twórczość. Rozmowa z prof. Janem Chwedeńczukiem

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości prof. Jan Chwedeńczuk, fizyk z Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego.

A rozmawiamy o fizyce kwantowej i twórczości.

Rozmawiamy także o… muzyce kwantowej. O tym, czym jest proces twórczy i czy jest deterministyczny, czy indeterministyczny. O tym, czy sztuczna inteligencja jest w stanie stworzyć dzieło, które nas zachwyci. O tym, czym jest dzieło – nieredukowalną kreacją świadomego podmiotu czy może zwykłą kombinacją liter, dźwięków albo barw.

A także o wielu jeszcze innych sprawach.

Owocnego słuchania!

#96 Ukraina – Rosja – Zachód. Rozmowa z płk. rez. dr. Piotrem Łukasiewiczem

W

najnowszej odsłonie „Skądinąd” gości płk. rez. dr Piotr Łukasiewicz, politolog i dyplomata, były ambasador RP w Afganistanie, analityk Polityki Insight.

A rozmawiamy o tym jaką rolę w kontekście Ukrainy odgrywa, a jaką powinien odgrywać Zachód.

Rozmawiamy także o realizmie ofensywnym amerykańskiego politologa Johna Mearsheimera, który stawia tezę, że Zachód odpowiada za wojnę w Ukrainie bo… nie powinien był drażnić Rosji. O tym, czy polityka to cyniczna gra sił, w której zwyciężają najsilniejsi. O różnicy pomiędzy tym, co jest a tym, co powinno być. O polityce wielkich mocarstw. O tym, czy położenie kraju jest jego przeznaczeniem.

A także o wielu innych sprawach.

Owocnego słuchania!